TermCymru

75660 results
Results are displayed in alphabetical order.
Welsh: niwed corfforol difrifol
English: GBH
Status C
Subject: Justice and Order
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: grievous bodily harm
Last updated: 3 June 2011
Welsh: niwed corfforol difrifol
English: grievous bodily harm
Status C
Subject: Justice and Order
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: GBH
Last updated: 3 June 2011
Welsh: niwed corfforol difrifol
English: GBH
Status A
Subject: Legal
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Notes: Dyma'r acronym a ddefnyddir yn gyffredin yn Saesneg am 'grievous bodily harm'. Argymhellir defnyddio'r term llawn yn Gymraeg hyd y bo modd, ond gellid defnyddio'r ffurf GBH mewn amgylchiadau eithriadol.
Last updated: 13 December 2017
Welsh: niwed corfforol difrifol
English: grievous bodily harm
Status A
Subject: Legal
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Notes: Defnyddir yr acronym GBH yn gyffredin yn Saesneg. Argymhellir defnyddio'r term llawn yn Gymraeg hyd y bo modd, ond gellid defnyddio'r ffurf GBH mewn amgylchiadau eithriadol.
Last updated: 13 December 2017
Welsh: Niwed Cudd
English: Hidden Harm
Status C
Subject: Social Services
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: Nid yw'r ddogfen "Hidden Harm" a gyhoeddwyd gan y Cyngor Cynghorol ar Gamddefnyddio Cyffuriau yn 2003 wedi'i chyfieithu.
Last updated: 10 February 2005
Welsh: niwed cyfreithadwy
English: actionable harm
Status C
Subject: Legal
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last updated: 18 October 2011
Welsh: niwed i fuddiannau masnachol
English: prejudice to commercial interests
Status C
Subject: Religion
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last updated: 5 November 2007
Welsh: niwed i’r claf
English: patient harm
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Context: Gellid defnyddio “niwed i gleifion”, gan ddibynnu ar y cyd-destun.
Last updated: 8 June 2015
Welsh: niwed i'r ymennydd
English: brain damage
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last updated: 30 October 2009
Welsh: niwed i’r ymennydd yn gysylltiedig ag alcohol
English: alcohol-related brain damage
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last updated: 8 June 2015
Welsh: niwed moesol
English: moral harm
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last updated: 4 February 2021
Welsh: niwed nad yw'n gysylltiedig â COVID
English: non-Covid harms
Status B
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last updated: 25 March 2021
Welsh: niwed na ellir ei wrthdroi
English: irreversible harm
Status B
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Context: Bydd y cynigion yn sicrhau gofal effeithiol drwy osgoi ymyriadau meddygol diangen y gallai fod angen eu gwrthdroi yn y dyfodol. Gall y cynigion hefyd leihau nifer yr achosion o niwed na ellir ei wrthdroi a allai ddeillio o driniaeth.
Last updated: 4 July 2024
Welsh: niwed personol
English: personal injury
Status C
Subject: Legal
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last updated: 18 October 2011
Welsh: niwed sylweddol
English: substantial harm
Status B
Subject: Social Services
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Notes: Ym maes diogelu plant ac oedolion. Sylwer bod angen gwahaniaethu rhwng significant harm (niwed arwyddocaol) a substantial harm (niwed sylweddol) yn y maes hwn.
Last updated: 19 April 2023
Welsh: niwed sylweddol
English: material detriment
Status C
Subject: Legal
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last updated: 10 December 2004
Welsh: niwed sy'n gysylltiedig â gamblo
English: gambling-related harm
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last updated: 19 May 2022
Welsh: niweidio buddiannau
English: prejudice interests
Status C
Subject: Education
Part of speech: Verb
Last updated: 20 October 2011
Welsh: niweidio erlyniad
English: prejudice a prosecution
Status A
Subject: Legal
Part of speech: Verb
Last updated: 21 August 2003
Welsh: niwmonia
English: pneumonia
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last updated: 26 October 2004
Welsh: niwroadsefydlu
English: neurorehabilitation
Status C
Subject: Health
Part of speech: Verb
Last updated: 14 November 2008
Welsh: niwro-adsefydlu
English: neurorehabilitation
Status B
Subject: Health
Part of speech: Verb
Definition: Neurorehabilitation is a complex medical process which aims to aid recovery from a nervous system injury, and to minimize and/or compensate for any functional alterations resulting from it
Context: £1.2 miliwn sydd wedi'i fuddsoddi i wella gwasanaethau niwro-adsefydlu ar hyd a lled Cymru.
Last updated: 6 April 2017
Welsh: niwroamrywiaeth
English: neurodiversity
Status B
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: Yr holl sefyllfaoedd niwrolegol a geir yn y rhywogaeth ddynol, gan gynnwys cyflyrrau fel awtistiaeth yn ogystal â’r rheini sy’n niwronodweddiadol.
Notes: Defnyddir y term hwn fel rhan o gyfundrefn feddwl sy’n ystyried bod cyflyrau niwrolegol, fel awtistiaeth, yn rhan o amrywiaeth arferol y genom dynol.
Last updated: 22 October 2020
Welsh: niwroanabledd
English: neurodisability
Status B
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: Term cyffredinol sy'n gysylltiedig ag amhariadau ar y system nerfol, gan gynnwys cyflyrau fel parlys yr ymennydd, awtistiaeth ac epilepsi.
Notes: Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Yn unol â'r Model, mae amhariad ("impairment", a elwid yn "nam" o'r blaen) yn nodwedd ar berson, a all effeithio ar ei ymddangosiad neu ar sut y mae ei gorff neu ei feddwl yn gweithio; caiff pobl anabl (y gellir hefyd cyfeirio atynt fel "pobl anabledig" neu "bobl sy'n cael eu hanablu") eu hanablu gan ffactorau allanol fel yr amgylchedd, polisi neu arferion, neu yn sgil methiant i ddarparu addasiadau ar eu cyfer; ac anabledd yw canlyniad anablu pobl sydd ag amhariadau.
Last updated: 8 November 2023
Welsh: niwroanabledd difrifol
English: severe neurodisability
Status B
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Notes: Gweler yr erthygl ar y Model Cymdeithasol o Anabledd yn yr Arddulliadur. Yn unol â'r Model, mae amhariad ("impairment", a elwid yn "nam" o'r blaen) yn nodwedd ar berson, a all effeithio ar ei ymddangosiad neu ar sut y mae ei gorff neu ei feddwl yn gweithio; caiff pobl anabl (y gellir hefyd cyfeirio atynt fel "pobl anabledig" neu "bobl sy'n cael eu hanablu") eu hanablu gan ffactorau allanol fel yr amgylchedd, polisi neu arferion, neu yn sgil methiant i ddarparu addasiadau ar eu cyfer; ac anabledd yw canlyniad anablu pobl sydd ag amhariadau. 
Last updated: 14 November 2023
Welsh: niwrobioleg
English: neurobiology
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last updated: 14 August 2014
Welsh: niwrobiolegydd
English: neurobiologist
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last updated: 14 August 2014
Welsh: niwroddatblygiadol
English: neurodevelopmental
Status C
Subject: Health
Part of speech: Adjective
Last updated: 29 September 2022
Welsh: niwrofasgwlaidd
English: neurovascular
Status C
Subject: Health
Part of speech: Adjective
Last updated: 14 November 2008
Welsh: niwroffibromatosis
English: neurofibromatosis
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Context: Yn ystod ei gyrfa ymchwil, bu'n canolbwyntio ar nifer o anhwylderau genetig, yn enwedig niwroffibromatosis.
Last updated: 5 July 2017
Welsh: niwroffisioleg
English: neurophysiology
Status C
Subject: Social Services
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last updated: 10 January 2006
Welsh: niwroffisiolegydd clinigol
English: clinical neurophysiologist
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last updated: 5 September 2003
Welsh: niwrogadarnhaol
English: neuroaffirming
Status B
Subject: General
Part of speech: Adjective
Notes: Ffurf gywasgedig ar y term llawn neurodiversity affirming / cadarnhaol am niwroamrywiaeth yw hon. Gall y ffurf hon fod yn adferf yn ogystal ag yn ansoddair.
Last updated: 11 July 2024
Welsh: niwrolawdriniaeth
English: neurosurgery
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last updated: 11 October 2004
Welsh: niwrolawdriniaeth bediatrig
English: paediatric neurosurgery
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last updated: 1 December 2004
Welsh: niwrolawfeddyg
English: neurosurgeon
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last updated: 14 November 2008
Welsh: niwroleg
English: neurology
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last updated: 27 February 2006
Welsh: Niwrolegydd Pediatrig
English: Paediatric Neurologist
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last updated: 13 December 2010
Welsh: niwronodweddiadol
English: neurotypical
Status B
Subject: Health
Part of speech: Adjective
Definition: Sefyllfa niwrolegol sydd o fewn yr ystod arferol ar gyfer y rhywogaeth ddynol. Fel arfer, defnyddir y term i olygu pobl nad ydynt ar y sbectrwm awtistiaeth.
Notes: Defnyddir y term hwn fel rhan o gyfundrefn feddwl sy’n ystyried bod cyflyrau niwrolegol, fel awtistiaeth, yn rhan o amrywiaeth arferol y genom dynol.
Last updated: 22 October 2020
Welsh: niwropatholeg
English: neuropathology
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last updated: 17 July 2006
Welsh: niwroplastigedd
English: neuroplasticity
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last updated: 13 May 2011
Welsh: niwroradioleg
English: neuroradiology
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Last updated: 14 November 2008
Welsh: niwroseiciatreg
English: neuropsychiatry
Status B
Subject: Health
Part of speech: Noun, Feminine, Singular
Definition: Seiciatreg sy'n ymwneud â materion niwrolegol.
Last updated: 1 March 2024
Welsh: niwrowahaniaeth
English: neurodivergence
Status B
Subject: Health
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Plural: niwrowahaniaethau
Definition: Unrhyw sefyllfa niwrolegol yn y rhywogaeth ddynol, er enghraifft awtistiaeth, sy’n wahanol i sefyllfaoedd niwronodweddiadol.
Notes: Gall y term Cymraeg hwn fod yn enw torfol ac yn enw rhif. Defnyddir y term hwn fel rhan o gyfundrefn feddwl sy’n ystyried bod cyflyrau niwrolegol, fel awtistiaeth, yn rhan o amrywiaeth arferol y genom dynol.
Last updated: 27 October 2022
Welsh: niwrowahanol
English: neurodivergent
Status B
Subject: Health
Part of speech: Adjective
Definition: Disgrifiad o unrhyw sefyllfa niwrolegol yn y rhywogaeth ddynol, er enghraifft awtistiaeth, sy’n wahanol i sefyllfaoedd niwronodweddiadol.
Notes: Defnyddir y term hwn fel rhan o gyfundrefn feddwl sy’n ystyried bod cyflyrau niwrolegol, fel awtistiaeth, yn rhan o amrywiaeth arferol y genom dynol.
Last updated: 26 October 2022
Welsh: niwrowyddorau
English: neurosciences
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Plural
Last updated: 10 January 2006
Welsh: niwrowyddorau pediatrig
English: paediatric neurosciences
Status C
Subject: Health
Part of speech: Noun, Plural
Last updated: 27 February 2006
Welsh: niwsans cyhoeddus
English: public nuisance
Status C
Subject: Justice and Order
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Last updated: 23 December 2005
Welsh: niwtraliaeth maethynnau
English: nutrient neutrality
Status B
Subject: Environment
Part of speech: Noun, Masculine, Singular
Definition: Ymagwedd ym maes datblygu, pan gymerir camau i beri nad yw datblygiadau'n cyflwyno llwythi maethynnau ychwanegol i ddŵr gwastraff, neu i liniaru effaith cyflwyno llwythi maethynnau ychwanegol.
Last updated: 31 January 2024
Welsh: niwtral o ran cost
English: cost neutral
Status C
Subject: Finance and Statistics
Part of speech: Adjective
Last updated: 9 February 2009