English: ancient monument

Part of speech

Noun, Feminine, Singular

Plural

henebion hynafol

Definition

Pob heneb Gofrestredig yn ogystal ag unrhyw nodwedd arall sydd, ym marn y Gweinidogion, yn werth ei gwarchod oherwydd ei gwerth hanesyddol, ei gwerth artistig neu werthoedd eraill rhagnodedig.

Notes

Dyma’r term a ddefnyddir mewn deunydd deddfwriaethol. Mae “heneb hynafol” yn is-gategori o “heneb”. Ni raid i’r heneb dan sylw fod yn hen iawn. Defnyddir yr ansoddair Saesneg “ancient” oherwydd mai nodweddion cynhanesyddol oedd yr henebion cyntaf i’w gwarchod yn statudol. Esblygodd y diffiniad yn gyfreithiol heb newid y label. Yn Gymraeg, yr arfer fu defnyddio’r gair “heneb” i gyfeirio at “ancient monument” a “monument” fel ei gilydd. Serch hynny, bu’n rhaid gwahaniaethu er mwyn sicrhau manwl gywirdeb mewn deddfwriaeth. Argymhellir defnyddio’r term “heneb” ar ei ben ei hun mewn deunyddiau cyffredinol am “ancient monument”.